Ze wszystkich stron zalewają nas reklamy detoksów. Mają on, według reklam, oczyszczać organizm oraz pomagać pozbywać się szkodliwych substancji z organizmu. Reklamodawcy nierzadko przedstawiają swoje produkty jako prodietetyczne czy nawet antynowotworowe. Detoks w założeniu ma poprawić stan naszego zdrowia. Ponadto ma on znieść niezdrowe efekty naszych zachowań takich jak palenie papierosów czy też picie alkoholu. Czy takie oczyszczanie ma jednak sens? Czy detoks jest potrzebny? W jaki sposób faktycznie organizm się oczyszcza?
Organizm nie potrzebuje sprzątania, bo robi to sam
W każdej chwili zachodzi w naszym organizmie niezliczona liczba procesów biochemicznych. Od trawienia pokarmów, przez rozkład i syntezę białek, aż po utlenianie substancji w naszych mitochondriach. Faktem jest, że podczas tychże procesów mogą powstawać substancje potencjalnie szkodliwe. Niemniej jednak nasz organizm jest świetnie przystosowany do radzenia sobie z nimi. Wątroba, płuca i nerki stanowią naturalne filtry organizmu. Rozkładają one substancje szkodliwe i oczyszczają naszą krew. Wątroba bierze udział w na przykład przekształcaniu substancji potencjalnie toksycznych do substancji bezpiecznych. Nerki stanowią filtr naszej krwi, a poprzez produkcję moczu pozwalają naszemu organizmowi na pozbywanie się na przykład mocznika. Tym samym nie są uzasadnione „odkwaszania” naszego organizmu, ponieważ nerki poprzez skomplikowane procesy metaboliczne utrzymują odpowiednią równowagę kwasowo-zasadową, a tym samym pH naszej krwi w bardzo wąskim zakresie. Płuca z kolei pełnią funkcję w usuwaniu dwutlenku węgla. Ponadto naukowcy w ostatnich latach twierdzą, że płuca pełnią również pewną funkcję w metabolizmie toksyn.
Czy wątroba faktycznie potrzebuje wsparcia?
Osoby zdrowe, które nie mają uszkodzonej wątroby, generalnie nie potrzebują „leków na wątrobę”. Czy detoks jest potrzebny, aby wątroba funkcjonowała dobrze – nie zaszkodzi. Wątroba ma bardzo wysoką zdolność do autoregeneracji. Niemniej należy unikać rzeczy, które działają szkodliwie na wątrobę. Mówimy tutaj przede wszystkim o nadmiernym spożywaniu alkoholu. Ponadto należy również zadbać o zbilansowaną dietę. Dieta, która zawiera duże ilości cukrów prostych oraz tłuszczów nasyconych może bowiem prowadzić do niealkoholowego stłuszczenia wątroby. Tym samym zamiast słodkich bułek należy wybierać produkty zbożowe bogate w błonnik oraz witaminy z grupy B. Jeżeli jednak podejrzewamy, że coś z naszą wątrobą jest nie tak, należy zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu. Nie powinno się samodiagnozować, a tym bardziej podejmować leczenia na własną rękę.
Czy detoks może faktycznie pomóc czuć się lepiej?
Wiele osób, które decydują się na różnego rodzaju detoksy wskazuje, że czuje się po nich lepiej. Skąd to wynika? Z jednej strony możemy podejrzewać efekt placebo. Oznacza to, że biorąc leki lub substancje lekopodobne zaczynamy podświadomie czuć się lepiej. Innym wytłumaczeniem jest fakt, że wiele osób podczas detoksu rezygnuje, przynajmniej tymczasowo, z niezdrowych nawyków. Detoksy są często bogate w błonnik, który reguluje pracę naszych jelit oraz ma pozytywny wpływ na naszą florę jelitową. Warto zaznaczyć, że większość z nas spożywa zbyt małą ilość błonnika. Błonnik znajdziemy w razowym pieczywie oraz produktach takich jak kasza czy pełnoziarnisty makaron. Ponadto warto pamiętać, że produkty takie jak otręby świetnie sprawdzają się w różnego rodzaju sałatkach.
Jak zrobić domowy detoks?
Odpowiedzmy jeszcze raz na pytanie: czy detoks jest potrzebny? Nie. Mimo jednak, że detoksy nie mają generalnie sensu, to każde prozdrowotne działanie pozytywnie zaowocuje w przyszłości. I tak – jeżeli nie potrafimy przestać palić papierosów – pomocne może okazać się wyznaczenie dwóch lub trzech dni w tygodniu, kiedy nie sięgniemy po papierosa. Choć całościowa zmiana nawyków żywieniowych jest trudna i czasochłonna, to w dni wolne od pracy możemy postarać się gotować lepiej i zdrowiej. Należy pamiętać, że warunków zdrowia i choroby nie należy postrzegać zerojedynkowo. Jeden pączek nie sprawi, że będziemy chorzy, a jeden zdrowy posiłek nie zadecyduje o naszym długim zdrowiu. Tym samym warto wybrać takie obszerny naszego zdrowia, które jesteśmy w stanie zmienić. Zmiany warto wprowadzać stopniowo.